Urozmaicony i pofałdowany krajobraz Suwalszczyzny, z bogatą siecią rzek, strumieni i jezior jest efektem ostatniego zlodowacenia zwanego bałtyckim (12-8 tysięcy lat temu) oraz epoki polodowcowej, która trwa już 8 tysięcy lat. Na pojezierzu Suwalsko-Augustowskim doliczono się 254 jezior o powierzchni ponad 1 hektara, z czego ponad 160 znajduje się na ziemi suwalskiej. Największe z jezior regionu pod względem powierzchni przedstawiamy poniżej (w nawiasie głębokość oraz odległość od Siedliska Cisowa):
Wigry 2115,0 ha (73,0 m / - km)
Szelment Wielki 334,0 ha (45,0 m / - km)
Rospuda (Filipowska) 323,5 ha (38,9 m / - km)
Hańcza 291,5 ha (108,6 m / - km)
Wiżajny 267,5 ha (5,3 m / - km)
Pierty 227,5 ha (38,0 m / - km)
Mieruńskie Wielkie 192,0 ha (25,5 m / - km)
Szelment Mały 157,5 ha (45,0 m / - km)
Garbaś 137,5 ha (48,0 m / - km)
Krzywe (Wigierskie) 121,0 ha ( - m / - km)
Klimat Suwalszczyzny, w odróżnieniu od większości terytorium Polski, ma cechy kontynentalnego, a nie umiarkowanego. Wpływa to na występowanie krótkiego i gorącego lata, wczesnej i ciepłej jesieni, długiej zimy z zalegającą pokrywą śnieżną nawet do końca kwietnia. Skróceniu ulega również okres wegetacyjny roślin. Trwa tu bowiem 187-206 dni, podczas gdy w Polsce centralnej i zachodniej 202 - 226 dni.
Suwalski Park Krajobrazowy (SPK) został utworzony 12 stycznia 1976 roku jako pierwszy park krajobrazowy w Polsce. Najcenniejsze walory parku to duże, otwarte przestrzenie odsłaniają urozmaiconą rzeźbę polodowcową, pełną jezior, rzek i strumieni. Położony jest na Pojezierzu Litewskim w mezoregionie Pojezierze Wschodniosuwalskie. Obejmuje Zagłębienie Szeszupy i tereny otaczające najgłębsze w Polsce jezioro Hańcza.
Powierzchnia parku wynosi 6 284 ha (62,8 km2), w tym około 60% stanowią użytki rolne, 24% lasy, 10% wody, 4% bagna i 2% pozostałe grunty. Leży on na obszarze 4 gmin - Jeleniewo, Wiżajny, Przerośl i Rutka-Tartak, należących do woj. podlaskiego.
Park Krajobrazowy Puszczy Rominckiej utworzony został 14 stycznia 1998 r., położony w północno-wschodnim krańcu woj. warmińsko-mazurskiego. Teren parku w 80% jest zalesiony (przypominający tajgę). Przecinają go doliny rzek Błędzianki, Bludzi i Czerwonej Strugi. Północna granica parku pokrywa się z granicą polsko–rosyjską, zaś wschodnia i południowa granica parku biegnie nasypem niemieckiej linii kolejowej z początku XX wieku z Gołdapii przez Golubie, Żytkiejmy do Gąbina.
Park zlokalizowany jest w części obszaru gmin Gołdap i Dubeninki. Obszar parku to 146,2 km², zaś otuliny 85 km².
Wigierski Park Narodowy (WPN) został utworzony 1 stycznia 1989 roku. Położony jest na północnym skraju Puszczy Augustowskiej, największego zwartego kompleksu leśnego na niżu Europy. Park leży w granicach Pojezierza Litewskiego i obejmuje fragmenty trzech mezoregionów: Pojezierza Zachodniosuwalskiego, Pojezierza Wschodniosuwalskiego i Równiny Augustowskiej. Prawie cały obszar WPN leży w środkowej części dorzecza rzeki Czarnej Hańczy, dopływu Niemna.
Powierzchnia parku wynosi 15 085 ha. Pod względem administracyjnym WPN zlokalizowany jest w granicach czterech gmin: Suwałki, Krasnopol, Giby oraz Nowinka, w północnej części województwa podlaskiego.
Urozmaicony i pofałdowany krajobraz Suwalszczyzny, z bogatą siecią rzek, strumieni i jezior jest efektem ostatniego zlodowacenia zwanego bałtyckim (12-8 tysięcy lat temu) oraz epoki polodowcowej, która trwa już 8 tysięcy lat. Na pojezierzu Suwalsko-Augustowskim doliczono się 254 jezior o powierzchni ponad 1 hektara, z czego ponad 160 znajduje się na ziemi suwalskiej. Największe z jezior regionu pod względem powierzchni przedstawiamy poniżej (w nawiasie głębokość oraz odległość od Siedliska Cisowa):
Suwalski Park Krajobrazowy (SPK) został utworzony 12 stycznia 1976 roku jako pierwszy park krajobrazowy w Polsce. Najcenniejsze walory parku to duże, otwarte przestrzenie odsłaniają urozmaiconą rzeźbę polodowcową, pełną jezior, rzek i strumieni. Położony jest na Pojezierzu Litewskim w mezoregionie Pojezierze Wschodniosuwalskie. Obejmuje Zagłębienie Szeszupy i tereny otaczające najgłębsze w Polsce jezioro Hańcza. 
Park Krajobrazowy Puszczy Rominckiej utworzony został 14 stycznia 1998 r., położony w północno-wschodnim krańcu woj. warmińsko-mazurskiego. Teren parku w 80% jest zalesiony (przypominający tajgę). Przecinają go doliny rzek Błędzianki, Bludzi i Czerwonej Strugi. Północna granica parku pokrywa się z granicą polsko–rosyjską, zaś wschodnia i południowa granica parku biegnie nasypem niemieckiej linii kolejowej z początku XX wieku z Gołdapii przez Golubie, Żytkiejmy do Gąbina. 
Wigierski Park Narodowy (WPN) został utworzony 1 stycznia 1989 roku. Położony jest na północnym skraju Puszczy Augustowskiej, największego zwartego kompleksu leśnego na niżu Europy. Park leży w granicach Pojezierza Litewskiego i obejmuje fragmenty trzech mezoregionów: Pojezierza Zachodniosuwalskiego, Pojezierza Wschodniosuwalskiego i Równiny Augustowskiej. Prawie cały obszar WPN leży w środkowej części dorzecza rzeki Czarnej Hańczy, dopływu Niemna.